وبلاگ پژوهشی سطح2

نمایی از حوزه علمیه

مدرسه علمیه الزهرا(سلام الله علیها)-دزفول

مروری بر انواع روش مطالعه...

سه شنبه 93/12/26

آیا تاكنون به این موضوع فكر كرده‌اید كه هنگام مطالعه از چه روشی استفاده می‌كنید؟ آیا می‌دانید بهره‌مندی از یك روش مطالعه صحیح و اصولی می‌تواند بسیاری از مشكلات پژوهشی و یادگیری را حل كند. در واقع، روش‌های گوناگونی برای مطالعه وجود دارد كه یكی از آنها «روش پس‌ختام» است.

1. روش پس‌ختام

این روش یكی از معروف‌ترین روش‌های بهسازی حافظه است كه شش مرحله دارد و آن عبارت است از:

الف. مراحل پیش‌خوانی:در این مرحله، نوشتار به صورت اجمالی و مقدماتی مطالعه می‌شود. از جمله موارد این مرحله، خواندن عنوان فصل‌ها، خواندن سطحی فصل، توجه به تصاویر، بخش‌های اصلی و فرعی و خلاصه فصل‌هاست. هدف در این مرحله، دست‌یابی به یك دید كلی نسبت به كتاب یا نوشتار و ارتباط دادن بخش‌های مختلف كتاب با یكدیگر است.

ب. مرحله سؤال كردن:پس از مطالعه اجمالی موضوعات و نكات اصلی، در مورد آنها سؤال طرح كنید. این كار باعث افزایش دقت و تمركز فكر و سرعت و سهولت یادگیری می‌گردد.

ج. مرحله خواندن:در این مرحله باید مطالب كتاب را دقیق و كامل خواند كه هدف از آن، فهمیدن كلیات و جزئیات مطالب و نیز پاسخ‌گویی به سؤالات مرحله قبل است. در این مرحله از خواندن، برای فهم بهتر مطالب می‌توان از كارهایی مثل یادداشت‌برداری، علامت‌گذاری و خلاصه‌نویسی بهره جست.

د. مرحله تفكر:در این مرحله از خواندن، ساختن سؤال‌ها و ایجاد ارتباط بین دانسته‌های خود درباره مطالب فكر كنید.

ﻫ. مرحله از حفظ گفتنی:در این مرحله بدون مراجعه به كتاب و از حفظ، مطالب خوانده شده را یادآوری كنید و بار دیگر به سؤالاتی كه خودتان طرح كرده‌اید، پاسخ دهید. مرحله از حفظ گفتنی در پایان هر بخش انجام می‌گیرد. مطالب آموخته شده را در قالب كلمات برای خود بیان كنید. اگر توانا نبودید، مطالب آموخته نشده را باید دوباره بخوانید.

و. مرحله مرور كردن:این مرحله كه مرحله آزمون نیز هست، در پایان هر فصل انجام می‌گیرد. در اینجا به مرور، موضوعات اصلی و نكات مهم و نیز ارتباط مفاهیم مختلف را با یكدیگر دریابید و در صورت برخورد با موضوعات مورد اشكال به متن اصلی یا مرجع مراجعه كنید. البته مرحله مرور كردن، بیشتر در كتاب‌های آموزشی به كار گرفته می‌شود تا فرد آمادگی لازم را برای امتحان پیدا كند. از این روش‌ها در فرآیند یك پژوهش یا آموزش می‌توان استفاده كرد. چه بسا بسته به نوع مطالعه و هدف از آنها تنها به برخی از این مراحل بسنده كنیم.

2. روش دقیق‌خوانی

هدف از این مرحله آن است كه با درك كامل و دقیق مطالب، آنها به صورتی سازمان‌یافته و منظم در حافظه نگه‌داری شود. برخی از فنون موجود كه می‌تواند به روش دقیق‌خوانی كمك كند، عبارتند از:

الف) فن خلاصه‌برداری

عبارت، مفاهیم و موضوعات كلیدی متن نوشته می‌شود، به طوری كه فرد با نگاه كردن و خواندن خلاصه‌ها، همه مطالب خوانده شده را به یاد می‌آورد. یك روش بسیار مطلوب این است كه از خلاصه‌ها نیز دوباره خلاصه‌برداری شود.

ب) فن سازمان‌دهی مطالب

این فن باعث افزایش درك و سرعت یادگیری و سهولت در بازیابی مطالب آموخته شده می‌شود. برای سازمان‌دهی مطالب، استخراج سه بخش از متن اصلی مورد مطالعه لازم است كه عبارتند از:

1. موضوع اصلی: تمامی مطالب را در بر می‌گیرد و بقیه مطالب پیرامون آن می‌چرخد.

2. نكته‌های اصلی: خطوط و اندیشه‌های اصلی و مهم هستند كه در مجموع، موضوع اصلی را می‌سازند و از صراحت بیشتری برخوردارند.

3. نكات جزئی: اطلاعات جزئی‌تر هستند كه به صورت مثال‌ها، نمونه‌ها، عكس و تصاویر اطلاعات واقعی مطرح می‌شوند.

ج) فن علامت‌گذاری در متن

در این فن، علامت‌هایی را در روی متن اصلی انجام دهید، از قبیل علامت‌گذاری به شكل‌های مختلف در متن، خط كشیدن زیر عبارات مهم، حاشیه‌نویسی و مانند‌ آن كه بسته به سلیقه افراد می‌تواند متفاوت باشد. نكته مهمی كه در هر نوع علامت‌گذاری اهمیت دارد، این است كه بهتر است همانند فن سازمان‌دهی، مطالب را در سه دسته مجزا: موضوع اصلی، نكته اصلی و موارد جزئی قرار دهید و آنها را با علامت‌های مختلف نشان دهید.

3. روش سطحی‌خوانی

كتاب را قبل از تسلط بر آن، باید سطحی خواند و چیزهایی را دنبال كرد كه بهتر آن را می‌فهمید تا خود را گرفتار مسائل مشكل نكنید. اساساً هر كتابی دارای مطالبی است كه شما سریعاً آنها را درك می‌كنید، حتی اگر نصف یا كمتر از آن باشد. با مطالعه سطحی به آنچه با خواندن و مطالعه عمیق به دست می‌آید، نمی‌توانید دست یابید، اما روشی بسیار كاربردی است. وقتی با انبوهی از كتاب‌ها روبه‌رو هستید، با سطحی‌خوانی و با دقت شگفت‌آوری می‌توانید درك كلی از محتوای كتاب به دست آورید.

ادامه »

رعایت تکنیک در مقاله نویسی....

سه شنبه 93/12/19

نوشته شده توسط موسوي در پژوهشی

بدون نظر

برای نگارش مقالات مستدل و مؤثر ملزم به رعایت یك سری اصول و فنون ابتدایی هستیم. مقاله‌نویس تكنیك‌های مخصوص به خود دارد. تفاوتی نمی‌كند این كار را برای روزنامه و مجله انجام می‌دهید یا صرفاً برای عناوین رسمی و دایرةالمعارف یا مقاله علمی. به هر حال هنگام نوشتن باید شیوه‌های مرسوم را در متن خود به كار گیرید. آنچه در ذیل مشاهده می‌كنید، چند نمونه از مهم‌ترین تكنیك‌های مقاله‌نویسی است:

1. ابتدا موضوع مورد نظر خود را انتخاب كنید. دقیقاً می‌خواهید در مورد چه مطلبی مقاله بنویسید؟

2. مخاطب خود را بشناسید.

ادامه »